Den Haag, 27 juli 2021 – De shortlist kandidaten van de Verkiezing Overheidsmanager van het Jaar 2021 zijn bekend! Uit alle inzendingen zijn acht overheidsmanagers geselecteerd voor de tweede ronde: de jurygesprekken. ‘Fantastisch om te zien dat zoveel medewerkers dit jaar hun manager in het zonnetje wilden zetten. Het was lastig om te kiezen, maar uiteindelijk sprongen deze acht kandidaten er echt uit.’, aldus Jetta Klijnsma, juryvoorzitter en commissaris van de Koning in Drenthe. 

Meer dan honderd overheidsmanagers, werkzaam binnen ministeries, provincies, gemeenten, waterschappen, agentschappen en zelfstandige bestuursorganen werden voorgedragen in het kader van het thema van de Verkiezing ‘Met Veerkracht en Vertrouwen’.

De acht shortlist kandidaten zijn:

• Pieter-Jaap Aalbersberg (Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid)
• Richard Andringa (Secretaris Directeur, Waterschap Vechtstromen)
• Cor Burgmeyer (Directeur Uitvoering Klant en Service, UWV)
• Jeroen ten Dam (Directeur Stadstoezicht en Veiligheid, Gemeente Groningen)
• Bas van Rijsbergen (Directeur Ruimtelijk Economisch Domein, Gemeente Breda)
• Nanette van Schelven (Directeur-Generaal Douane, Ministerie van Financien)
• Astrid Schulting (Gemeentesecretaris, Gemeente Westerkwartier)
• Aline Zwierstra (Gemeentesecretaris, Gemeente Eindhoven)

Lees hier meer over deze kandidaten.

Na het gesprek tussen de ‘shortlisters’ en de jury wordt eind september bekendgemaakt wie de drie finalisten zijn. De finalisten worden vervolgens bezocht op hun werkplek door een afvaardiging van de jury. Uiteindelijk wordt op donderdag 18 november tijdens de uitreiking in de Ridderzaal één van de finalisten gekroond tot ‘Overheidsmanager van het Jaar 2021’. 

Over de Verkiezing

Met de Verkiezing Overheidsmanager van het Jaar wil de Vereniging voor OverheidsManagement (VOM) een platform bieden aan excellent overheidsmanagement en daarmee kennisdeling binnen de publieke sector bevorderen. De award Overheidsmanager van het Jaar is daarmee dé beloning voor krachtig overheidsmanagement en publiek leiderschap. Om aan zoveel mogelijk verschillende managers een podium te bieden, werken we bovendien elk jaar met een uniek thema. Het thema van deze editie is ‘Met Veerkracht en Vertrouwen’.

Over de jury

Behalve voorzitter Jetta Klijnsma (Commissaris van de Koning provincie Drenthe) bestaat de jury uit: Paul Depla (Burgemeester Breda), Sandra Groeneveld (Hoogleraar Publiek Management, Universiteit Leiden), Bram de Klerck (Directeur-Generaal Algemene Bestuursdienst), José Manshanden (Directeur Publieke Gezondheid van de GGD Amsterdam en Overheidsmanager van het Jaar 2015), Mariel Middendorp (Secretaris-Algemeen Directeur van het Hoogheemraadschap van Rijnland), Lidewijde Ongering (Secretaris-Generaal Ministerie van Economische Zaken en Klimaat), Emine Özyenici (Hoofddirecteur Bedrijfsvoering en CIO bij het ministerie van Justitie en Veiligheid en Overheidsmanager van het Jaar 2018), Sylvo Thijsen (Directeur Staatsbosbeheer en Overheidsmanager van het Jaar 2019) en Dwight van van de Vijver (Hoofd Media en Communicatie bij de Reclassering). 

Partners

De Verkiezing Overheidsmanager van het Jaar is een initiatief van de VOM. De uitreiking van de Overheidsawards wordt mede mogelijk gemaakt door: Binnenlands Bestuur, FUTUR, Interprovinciaal Overleg (IPO), Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK), Stichting Koninklijk Nederlands Normalisatie Instituut (NEN), Netwerk van Publieke Dienstverleners (NPD), Ordina, Publiek Denken en Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG).

Voor meer informatie over de Verkiezing Overheidsmanager van het Jaar 2021 ga je naar www.overheidsawards.nl of volg ons op Twitter, Facebook en LinkedIn. 

Hoe gaat de overheid om met lastige maatschappelijke vraagstukken? Waar liggen de lessen en wat gaat er juist goed? In onze nieuwe podcast voelt de VOM overheidsmensen en -managers aan de tand over onderwerpen die er toe doen. 

In de vierde aflevering van onze podcast houden we ons bezig met ‘De Overheid & Regionale Samenwerking in de EU’.

Het bestaan van de Europese Unie vereenvoudigt de samenwerking tussen landen. Een groot voordeel daarvan is dat landen van elkaar kunnen leren en samen maatschappelijke vraagstukken kunnen oppakken. Succesvolle samenwerkingen werken door in het nationaal openbaar bestuur en zijn te zien op nationaal, regionaal en lokaal niveau. In deze podcast gaan we het gesprek aan over de overheid & Europa op lokaal niveau. Welke mooie Europese samenwerkingsverbanden zijn er in Nederlandse gemeenten en grensgebieden te vinden en wat kunnen we van die voorbeelden leren?

Gasten zijn Arnoud Rodenburg en Arnoud Guikema. Arnoud Rodenburg is de burgemeester van Midden-Delfland, voorzitter van Cittaslow Nederland en de 1e vice-president Cittaslow International. Arnoud Guikema is de Coördinator Europa en grensoverschrijdende samenwerking van de Provincie Zeeland, en is daarbij zeer betrokken bij het Interreg Nederland-Vlaanderen.

Deze aflevering is het tweede deel van een tweeluik over de Europese Unie. Deel een ging over de stedelijke samenwerking binnen de EU.

Nieuwsgierig geworden? Klik hier om de aflevering te beluisteren!

Den Haag, 6 juli 2021 – Op dit moment strijden er nog 41 kanshebbers om de titel ‘Beste Overheidsinnovatie van het Jaar 2021’. De jury gaat samen met de partners hard aan de slag om in de eerste week van september (eind van week 35) bekend te kunnen maken welke tien innovaties meedingen naar één van de drie finaleplekken.

De verkiezing heeft tot doel de meest toonaangevende overheidsinnovaties een podium te bieden, kennis uit te wisselen en ter inspiratie te dienen voor overheidsorganisaties en overheidsmedewerkers. Juryvoorzitter en burgemeester van Den Haag Jan van Zanen begeleidt de jury en de voorselectie commissie in hun zoektocht naar de beste overheidsinnovatie en zal de winnaar bekendmaken tijdens de uitreiking van de Overheidsawards op 18 november in de Ridderzaal.

De Verkiezing Beste Overheidsorganisatie van het Jaar is een initiatief van de Vereniging voor OverheidsManagement (VOM) en het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK). De VOM organiseert de Overheidsawards in samenwerking met: ICTU, Interprovinciaal Overleg (IPO), NEderlandse Norm (NEN), Netwerk Publieke Dienstverleners (NPD), Unie van Waterschappen (UvW), Vereniging voor Bestuurskunde (VB), Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG), Binnenlands Bestuur, Ordina en Publiek Denken.

Nog nooit eerder werd deze verkiezing georganiseerd. Welke genomineerde innovatie pakt de titel en wordt de allereerste winnaar van de Verkiezing Beste Overheidsinnovatie van het Jaar?

‘We willen naar een inclusieve overheid.’ Dat is de overheidsorganisatie van de toekomst. Een mooi streven, maar wat is een inclusieve overheid eigenlijk? En hoe komen we bij dat ideaal? Deze vragen stelden Gerard Bakker (hoofddirecteur Dienst Justitiële Inrichtingen) en Emine Özyenici (hoofddirecteur Bedrijfsvoering en CIO bij het ministerie van Justitie en Veiligheid) centraal tijdens hun leiderschapsconferentie die op 23 juni plaatsvond. Host was Abigail Norville (plaatsvervangend secretaris-generaal van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport). Keynote sprekers waren Loes Mulder (secretaris-generaal ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid) en Saniye Çelik (lector Diversiteit en Inclusie aan de Hogeschool Leiden). Bijdragen werden geleverd door Dwight van van de Vijver (hoofd media en communicatie bij Reclassering Nederland) en Onno Hoes (voorzitter bij de Nederlandse Vereniging van Makelaars en voormalig burgemeester van Maastricht). 

Wat betekent diversiteit en inclusie voor de aanwezigen? Met deze vraag werd de conferentie afgetrapt op een persoonlijke noot. Abigail Norville vertelde dat diversiteit voor haar iets is dat niet alleen aan deze tafel wordt besproken, maar ook iets dat aan haar eigen keukentafel een belangrijk gespreksonderwerp is. ‘We zoeken veel naar redenen waarom we hier iets aan moeten doen. Commerciële bureaus zien kansen in een nieuwe businesscase. We worden er een betere overheid van, omdat we meerdere perspectieven naar binnen brengen. Die redenen zijn allemaal waar, maar ik zit er toch wat radicaler in. Wij zijn er. Mijn kinderen, mijn partner, mijn vader, mijn vrienden en collega’s. Wij hebben net als iedereen het recht op een goede baan en invloed om uit te oefenen. Volgens Abigail is dat de enige reden waarom we aan inclusie moeten doen: ‘We zijn er!’ 

Inclusief leiderschap: hoe doe je dat?

‘Iedereen heeft deep down dezelfde vraag: Do you see me?’, stelde keynote spreker Loes Mulder aan het begin van de conferentie. Inclusief Leiderschap gaat volgens haar om erbij horen. Er mogen zijn om wie je bent. ‘Inclusief leiderschap bij de overheid gaat verder. Het gaat om gezien en gehoord voelen binnen je organisatie, en dat ook doen voor de samenleving.’ Als ambtenaar is het essentieel om verbonden te zijn met de maatschappij, te weten wat hierin speelt en alle perspectieven recht doen. 

Oog hebben voor inclusie is ook noodzakelijk voor de toekomstige arbeidsmarkt, want een groot deel van de arbeidsmarkt in 2050 zal bestaan uit mensen met een migratieachtergrond. Een inclusieve arbeidsmarkt is dus onvermijdelijk. Volgens Loes is het daarom belangrijk om de authenticiteit van medewerkers te ‘empoweren’ en gebruik te maken van die diversiteit, De manier waarop je dat doet? ‘Dat begint bij jezelf. Als we onszelf uitspreken laten we onszelf zien en nodigen we anderen uit om dat ook te doen.’

Ook Gerard en Emine konden zich vinden in dat verhaal. Volgens hen kan je, door met mensen in gesprek te gaan, een inclusievere organisatie worden. Dit kan alleen als je zelf ook het goede voorbeeld geeft en je kwetsbaarder opstelt. Dwight van van de Vijver merkte in zijn videoboodschap op dat je het gesprek niet aan moet gaan vanuit jezelf, maar echt vanuit de ander. ‘Behandel een ander niet zoals jij behandeld wilt worden, maar behandel een ander zoals hij, zij of het zelf behandeld wil worden. Dan kom je echt veel verder.’ Onno Hoes, die ook een video bijdrage leverde stelde inclusief leiderschap gelijk aan rijkdom. De mogelijkheid om het beste uit jezelf en de mensen om je heen te halen, zo wordt iedereen binnen de organisatie rijk.

Maar inclusief leiderschap gaat niet alleen over inclusief gedrag bij managers. Het gaat ook om inclusiviteit in managementposities. Bij de selectie van nieuwe managers ligt daarom een verantwoordelijkheid voor huidig management volgens Gerard. ‘Je moet echt durven te kiezen voor inclusiviteit. Daar is soms ook lef voor nodig en ik vraag me nu ook af of ik dat nu wel genoeg doe. Mis ik geen talenten?’ De andere gasten sloten zich hierbij aan. Abigail: ‘Aan jou en mij is ooit ook een kans gegeven. Laten wij anderen nu ook een kans geven.’

Inclusief leiderschap en het adresseren van ongemak

Inclusie betekent jezelf kunnen zijn en erbij horen, maar dat is niet altijd gemakkelijk. Sterker nog, het zorgt soms ook voor ongemak, stelde keynote spreker Saniye Çelik. ‘Ongemak wordt op dit moment nog te weinig besproken op de werkvloer. Want hoe gaan we om met dat ongemak?’

Het antwoord is dat er niet één manier is om daar als leider inclusief mee om te gaan. Er zijn namelijk verschillende vormen van inclusief leiderschap die het ‘ongemak’ van inclusiviteit kunnen adresseren. Een mensgerichte en een dienende leiderschapsstijl dragen bijvoorbeeld beide bij aan een betere cultuur waarin mensen zich thuis kunnen voelen. Dat is belangrijk. Het gaat erom dat een cultuur wordt gecreëerd waarin mensen zich gezien voelen en de mogelijkheid krijgen om ongemakken bespreekbaar te maken. Alleen zo kan je als organisatie verder groeien en inclusiever worden.

Met het oog op de toekomst

We zijn er nog niet met inclusie. Er wordt veel over nagedacht en er zijn mooie stappen gemaakt, maar er is ook nog een lange weg te gaan. De gasten van de conferentie zien de toekomst wel positief tegemoet. Jongeren van nu groeien namelijk op met een inclusiever maatschappijbeeld. ‘Voor hen is inclusie meer een vanzelfsprekendheid,’ aldus Emine. Betekent dat dan dat we gewoon moeten wachten totdat de toekomstige overheid zich aandient en inclusiviteit vanzelf meeneemt? De gasten waren het er roerend over eens dat dit niet het geval is. Wie een inclusieve overheid wil, moet daar zelf in investeren. Inclusiviteit begint bij jezelf.

Tot slot benoemde Abigail ook het belang om het ongemak met elkaar te bespreken. ‘Vraag aan de ander hoe hij, zij behandelt wil worden en blijf het gesprek met elkaar aangaan over welke waarden we belangrijk vinden en wat ons handelingsperspectief is. Uiteindelijk gaat het om het doen.

Wil je de leiderschapsconferentie nog een keer terugkijken of heb je de conferentie gemist? Klik dan hier om de uitzending terug te kijken.

De Vereniging voor OverheidsManagement (VOM) organiseerde op 22 juni 2021 een online Reuring!Café over de uitvoering, in samenwerking met de Manifestgroep. Op deze pagina kunt u de uitzending terugkijken.

Eindelijk, na vele jaren, is er weer volop aandacht voor de uitvoering. Voor een deel geen prettige aandacht, omdat dingen die fout zijn gegaan volop in het nieuws zijn. Maar voor een deel ook goede aandacht. Goed, omdat er eindelijk weer beseft wordt dat politiek of beleid zaken niet zomaar over de schutting kunnen kieperen. Goed, omdat er nu aandacht is voor de voorwaarden die de uitvoering nodig heeft om zijn werk te kunnen doen. Goed, omdat het nu gelukkig gaat over hoe voor burgers en bedrijven het verschil kan worden gemaakt. Misschien is het daarom beter om voortaan te spreken over ‘publieke dienstverlening’ in plaats van over ‘uitvoering’.

Het draait niet om de overheidsbril waardoor de wereld gezien wordt, maar om wat beleid betekent voor burgers en ondernemers. Het gaat niet alleen om wat in de uitvoering anders moet, maar ook om wat er anders moet in politiek en beleid. Er liggen stevige documenten op tafel die aan de basis staan van een stevig debat. Dat debat voerden wij in deze online editie van Reuring!Café!

Reuring!Online richt zich op het virtueel samenbrengen van ambtenaren, betrokken burgers, mensen uit het bedrijfsleven en maatschappelijke organisaties. Mark Frequin, buitengewoon adviseur Publiek Leiderschap bij de Algemene Bestuursdienst en voorzitter van de VOM, was ook tijdens deze editie onze debatleider. Host was Ab van Ravestein, algemeen directeur van de Rijksdienst voor het Wegverkeer en voorzitter van de Manifestgroep.

De bankgasten van deze editie van Reuring!Online waren:

• Michèle Blom, directeur-generaal van Rijkswaterstaat
• André Bosman, voormalig Tweede Kamerlid namens de VVD en voorzitter van de parlementaire onderzoekscommissie Uitvoeringsorganisaties
• Carsten Herstel, directeur-generaal Sociale Zekerheid en Integratie bij het ministerie van SZW
• Hans van der Vlist, voormalig adviseur bij ABD TOPConsult